Odchodzący tydzień obfitował w dwa duże ogłoszenia w zakresie europejskiej przestrzeni danych.

Po pierwsze Microsoft ogłosił 6 maja nowe zobowiązanie dla Unii Europejskiej. Microsoft zadeklarował, że wyjdzie poza dotychczasowe zobowiązania dotyczące przechowywania danych i umożliwi przetwarzanie i przechowywanie wszystkich danych Europejskich podmiotów, publicznych i prywatnych tylko na terenie UE. Innymi słowy, Microsoft nie będzie przenosić żadnych danych poza UE, szczególnie do USA. Zobowiązanie to będzie dotyczyło wszystkich głównych usług chmurowych firmy Microsoft – Azure, Microsoft 365 i Dynamics 365.  Microsoft zadeklarował, że do końca 2022 nastąpi wdrożenie projektu o nazwie Granicą danych UE dla chmury Microsoft (“EU Data Boundary for the Microsoft Cloud”). Usługi w chmurze firmy Microsoft są już zgodne lub przekraczają wytyczne UE. Już dzisiaj Microsoft zapewnia klientom z sektora komercyjnego i publicznego możliwość wyboru przechowywania danych w UE, a wiele usług w chmurze Azure można już skonfigurować tak, aby przetwarzały dane również w UE. Microsoft Rozpoczął prace inżynieryjne, aby podstawowe usługi w chmurze mogły zarówno przechowywać, jak i przetwarzać w UE wszystkie dane osobowe klientów Microsoft z sektora komercyjnego i publicznego w UE, jeśli się na to zdecydują się klienci. Plan ten obejmuje wszelkie dane osobowe zawarte w danych diagnostycznych i danych generowanych przez usługi, a także dane osobowe wykorzystywane przez Microsoft w celu zapewnienia wsparcia technicznego. Microsoft rozszerza również kontrole techniczne, takie jak Lockbox i szyfrowanie zarządzane przez klienta dla danych klientów w ramach podstawowych usług chmurowych firmy Microsoft. Dodatkowo właśnie powstaje Privacy Engineering Center of Excellence w Dublinie (Irlandia).

Czemu to jest ważne? Europejscy klienci od dawna są zaniepokojeni statusem prawnym danych, które przechowują w chmurze z amerykańskimi firmami i zakresem, w jakim mogą być kontrolowani przez amerykańskie władze. Obawy te pojawiły się w lipcu zeszłego roku, kiedy Europejski Trybunał Sprawiedliwości unieważnił Tarczę Prywatności UE-USA, ramy pozwalające firmom na przekazywanie danych osobowych do Stanów Zjednoczonych zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych w Brukseli. Trybunał uznał, że mechanizm ten nie chroni odpowiednio danych UE przed władzami amerykańskimi, nad którymi Europa nie ma kontroli ani prawa do zadośćuczynienia.

Zobaczymy czy zapowiedź Microsoft w wystarczającym stopniu uspokoi utrzymujące się w Europie obawy w tej kwestii. “Umieszczenie danych osobowych Europejczyków w europejskich centrach danych amerykańskich dostawców nie zawsze gwarantuje ich bezpieczeństwo, ponieważ mogą one nadal podlegać prawu amerykańskiemu”, ze względu na eksterytorialny zasięg tych ostatnich – zauważają audytorzy finansowi KPMG w białej księdze na temat europejskiego rynku chmury, przygotowanej wspólnie z francuskimi firmami IT, w tym jednym z rywali amerykańskich firm  – OVHCloud. Microsoft podreśla, że jest zaangażowany w realizację unijnej wizji “Europy zdolnej do funkcjonowania w erze cyfrowej (Europe to Fit for Digital Age)” i zadeklarował rekompensatę dla wszystkich klientów w przypadku ujawnienia jakichkolwiek ich danych z naruszeniem europejskich zasad ochrony danych.

Po takim ogłoszeniu informacji przez Microsoft pozostali amerykańscy duzi gracze mają o czym myśleć, gdyż są gorzej pozycjonowani. Microsoft jest tutaj liderem współpracy z Europą. Co ciekawe, mimo tak korzystnego działania, znany austriacki aktywista i prawnik Max Schrems, twierdzi, że nadal są szansę, że NSA (amerykańskie służby wywiadowcze) będzie miało dostęp do danych na bazie tzw. sekcji 702.

Po drugie, dosłownie dzień później, bo 7 maja, Komisja Europejska otrzymała mapę drogową dla technologii przemysłowych w zakresie chmury i infrastruktury brzegowej. 27 prezesów wiodących firm europejskich przekazało Komisji Europejskiej mapę drogową określającą priorytety technologiczne dla inwestycji niezbędnych do wzmocnienia wiodącej pozycji Europy w zakresie technologii chmury i technologii brzegowych. Firmy zgadzają się na dalszą współpracę i dalsze opracowywanie tej strategicznej mapy drogowej technologii w ramach nadchodzącego aliansu na rzecz danych przemysłowych, przetwarzania w chmurze i na brzegu sieci (edge computing).

Na spotkaniu wysokiego szczebla w dniu 7 maja 2021 r. europejscy dyrektorzy generalni przedstawili komisarzowi Thierry’emu Bretonowi plan działania, w którym nakreślono priorytetowe obszary wymagające strategicznych inwestycji publiczno-prywatnych do 2025 r. Celem jest wspieranie wysoce bezpiecznego, niskoemisyjnego, zasobooszczędnego i interoperacyjnego ekosystemu chmur i brzegów sieci. Zalecenia, oparte na wymaganiach europejskich użytkowników, mają na celu umożliwienie wiodącej na świecie innowacji opartej na danych w różnych gałęziach przemysłu. Zgodnie z planem działania, obszary priorytetowe dla wspólnych inwestycji UE skupiają się wokół trzech filarów:

• Uzyskanie pozycji lidera w dziedzinach, które będą kształtować europejską ofertę w zakresie chmury i infrastruktury brzegowej na rynku globalnym, koncentrując się na neutralności klimatycznej, bezpieczeństwie cybernetycznym, godnej zaufania wymianie danych i interoperacyjności.
• Odnowienie i rozszerzenie podstawowej infrastruktury w całej Europie, w tym zintensyfikowanie zagęszczenia infrastruktury brzegowej i chmurowej na całym kontynencie, wspartej usługami sieciowymi i interoperacyjnymi, które umożliwią innowacyjne przypadki użycia i ich skalowanie,
• Udostępnienie użytkownikom końcowym usług przeznaczonych dla poszczególnych państw i sektorów, zapewniających przedsiębiorstwom godne zaufania opcje, które pod względem ceny i odporności odpowiadają światowym standardom.

Polecam uwadze cały raport, niezwykle ciekawy.

Raport autorstwa 27 europejskich firm (znajdziesz tutaj jedną firmę z Polski cloudferro | HT LilAphasia):

Diagnoza stanu rynku | Europejscy dostawcy usług chmurowych tracą udział w rynku w porównaniu z głównymi dostawcami usług chmurowych z USA: z 26% w 1Q’17 do zaledwie 16% w 3Q’20, co oznacza stratę 10 punktów procentowych w ciągu niecałych czterech lat. Stało się to w czasie, gdy europejski rynek chmury wzrósł w tym samym okresie ponad trzykrotnie.

Inicjatywą mającą wystandaryzować działanie usług chmurowych, w ten sposób aby klient mógł dowolnie korzystać z dowolnej europejskiej chmury np. francuskiej, hiszpańskiej czy szwedzkiej, jest Gaia-X. Więcej informacji na temat Gaia-X można znaleźć na stronie internetowej niemieckiego Ministerstwa Gospodarki i Energii – link. W Polsce brak na razie działań w tym obszarze, oprócz Polskiego Związku Ośrodków Przetwarzania Danych. Związek i jego partnerzy są jednak całkowicie nieobecni w europejskiej inicjatywie.