Dla rozwijania umiejętności na przyszłość najważniejsze nie są pieniądze, a stała ewaluacja swojej działalności – to jeden z wniosków, które nasuwają się po lekturze  raportu o edukacji Economist Intelligence Unit. Zawiera on ranking systemów edukacji, w którym Polska znalazła się na 27. miejscu.

Pierwsze miejsce rankingu Worldwide Educating For the Future Index [.pdf] w 2018 roku zajęła Finlandia, która zdobyła wysokie wyniki we wszystkich trzech analizowanych kategoriach – polityki edukacyjnej, warunków nauczania i warunków społeczno-ekonomicznych.

Zbliżony wynik miała będąca na drugim miejscu Szwajcaria. Kolejne miejsca zajęły Nowa Zelandia, Szwecja, Kanada, Holandia i Niemcy.

Jak podkreślają autorzy raportu, najwyższe miejsca są przewidywalnie zdominowane przez bogate gospodarki, chociaż jest kilka wyjątków systemów edukacyjnych z mniej zamożnych państw, które w pewnych dziedzinach radzą sobie w lepiej niż gospodarki wysoko rozwinięte.

Autorzy zauważają też, że wśród liderów w kwestii rozwijania umiejętności przyszłości nie ma żadnej z największych gospodarek świata, a do pierwszej dwudziestki załapały się tylko Stany Zjednoczone i Meksyk.

“To prawdopodobnie odzwierciedlenie trudności, z jakimi borykają się rządy tych państw przy wprowadzaniu jakichkolwiek zmian w bardzo dużych systemach edukacji, często – jak w przypadku USA – relatywnie zdecentralizowanych.”

Polska gorzej od średniej

Polska znalazła się w rankingu poniżej średniej. Wśród 50 analizowanych gospodarek zajęliśmy 27. miejsce – wyprzedziły nas bezpośrednio Rosja i Ghana. Oba kraje zdecydowanie wyprzedziły nas pod względem polityki edukacyjnej, ale za to Polska miała znacznie lepszy wynik, jeśli chodzi o warunki społeczno-ekonomiczne.

Jednym z głównych wniosków raportu jest to, że główną potrzebą edukacji zorientowanej na dawanie uczniom umiejętności na przyszłość jest adaptacja systemów szkolnictwa i nakierowanie ich na umiejętności rozwiązywania problemów, współpracy i kreatywności.

Co jeszcze jest ważne w kształceniu zorientowanym na przyszłość?

• Ciągła ewaluacja procesu i treści nauczania oraz dostosowywanie jej do szybko zmieniających się warunków na rynku pracy i w społeczeństwie.
• Nauczyciele muszą cały czas się dokształcać, żeby nadążać za zmianami – podobnie jak przedstawiciele wielu innych zawodów.
• Różnorodność i tolerancja powinny być uniwersalnie przyjętymi zasadami.
• Sztywne podejście do edukacji nie pasuje do nauczania przyszłościowego. Politycy i eksperci na całym świecie dochodzą do wniosku, że surowe, nastawione na egzaminy podejście do nauczania nie przynosi korzyści uczniom, odbijając się negatywnie również na ich rodzinach i całym społeczeństwie.

Raport Economist Intelligence Unit powstał na zamówienie Yidan Prize Foundation.

Poniżej pierwsza trzydziestka rankingu: